Zespół Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego im. Ireny Kosmowskiej

Święto Patrona Szkoły Ireny Kosmowskiej

kosmowska.jpeg   

„Patron szkoły - to duch opiekuńczy szkoły”

Ks. Jan Twardowski

 

Jak słusznie zauważył ks. Jan Twardowski patron szkoły to postać charyzmatyczna, reprezentująca wartości, które są godne naśladowania.

To nie tylko osoba stojąca na piedestale, ale przede wszystkim nasz wzór w codziennym życiu.

To postać, której życie, poglądy są zgodne z celami wychowawczymi szkoły, to ktoś dla nas bliski, zrozumiały, kto powinien być naszym autorytetem i wzorem do naśladowania.

Dla naszej szkolnej społeczności taką osobą jest Irena Kosmowska, pierwsza i jedyna kobieta w rządzie II RP, działaczka walcząca o prawa kobiet, krzewicielka kultury i oświaty, zwłaszcza wśród  prostego ludu.


          Irena Kosmowska urodziła się 20 grudnia 1879 r. w Warszawie, w rodzinie inteligenckiej, wywodzącej się z ziemiaństwa. Od pierwszych chwil swego życia chłonęła wzorce pracy społecznej, z ubogimi i potrzebującymi. Ojciec Ireny był lekarzem pediatrą i prowadził darmowe usługi medyczne, matka natomiast zajmowała się edukacją warstw najuboższych. Mała Irena rosła więc w przekonaniu, że tak trzeba, rozwijając w sobie wzorce pracy organicznej. Rodzice zadbali o jej staranne wykształcenie, najpierw na pensji u Zuzanny Morawskiej, gdzie dodatkowo utwierdziła się, że jej posłannictwem jest praca z ludem i dla ludu. Następnie uczęszczała do szkoły gospodarczej Generałowej Zamoyskiej w Kuźnicach pod Zakopanem. To tutaj poznała Marię Wysłouch, która uświadomiła jej, że życie kobiety na wsi nie zmieniło się od średniowiecza. I to wtedy Kosmowska postanowiła, że będzie działać na rzecz rozwoju kobiet i ich praw.


        W latach 1906-1915 była wolnym słuchaczem na Uniwersytecie Lwowskim, gdzie studiowała historie i literaturę. W tym czasie zaczęła też współpracę z czasopismem „Zaranie”. Tworzyła tam dział kulturalno-oświatowy. W dużej mierze pozwoliło to jej powrócić do marzenia, jakim było prowadzenie szkoły gospodarczej dla dziewcząt wiejskich. Z pomocą ludowców, w 1913 r. otworzyła szkołę w Krasinie, której głównym celem było przygotowanie młodych dziewcząt do roli gospodyń wiejskich. Organizowała kursy dla chłopów, zakładała biblioteki, działała na rzecz najuboższych i potrzebujących pomocy. Słowa często powtarzane przez Kosmowską: „Wy ludzie wsi, jesteście na ziemi niezbędni. Od ziemi idzie życie” w pełni oddają jej postawę i sens jej pracy.

        Po odzyskaniu niepodległości wróciła do Warszawy, ale wcześniej zapisała się na kartach historii jako pierwsza kobieta - minister w rządzie Ignacego Daszyńskiego. Potem trzykrotnie reprezentowała ziemię lubelską w parlamencie II Rzeczypospolitej jako posłanka. W życiu politycznym również poświęcała wiele uwagi najuboższym, ludziom wsi, jak o nich mówiła. Zwracała uwagę, jak ważne jest upowszechnienie oświaty dostępnej dla wszystkich bez wyjątku. Podkreślała często, że kształcenie wiejskich dziewcząt jest konieczne, bo tylko wtedy będą mogły świadomie pełnić rolę dobrej matki, żony, gospodyni domowej i obywatelki.

          Podczas II wojny światowej nie zaprzestała pracy na rzecz najuboższych i potrzebujących. Pomagała wszystkim, kto potrzebował pomocy. Angażowała się w działalność polskiego podziemia. W nocy z 18 na 19 lipca 1942 r. została aresztowana przez gestapo w jej mieszkaniu razem z osobami, którym pomagała. Przewieziono ją na Pawiak, a następnie do obozu w Mahlow, gdzie zmarła 21 sierpnia 1945 r. W 1961 roku jej prochy zostały sprowadzone do Warszawy i złożone w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.

           Irena Kosmowska całe swoje życie podporządkowała idei, która zawiera się w głoszonym przez nią haśle: „Ziemia, wiedza i władza dla ludzi”. W realizacji tej koncepcji widziała szansę na lepszą przyszłość polskiej wsi, jej awans społeczny i gospodarczy. To tej inicjatywie poświęciła całe swoje życie.